– Фæстаг хатт ма дын зæгъын, куы нæ йæ радтай, цъæх пиллон арты дæ басудздзынæн. – Мæнæн мæ туг мæ цæстытæй кæлы, мæ уæлтæрхæг æрдæг мард адæймаг ис æмæ мæн ничи æндавы. (Гаглойты В. Адæмæн зæхх у сæ дарæг.)
Фразеологический словарь иронского диалекта. - Цхинвал:, Полиграфическое производственное объединение РЮО, 2-е дополненное издание. . Составил Дзабиты З. Т., Редактор издания Дзиццойты Ю. А..
ТУГ ЗМÆЛЫН — Хъаруджын уын. Фæзæронд дæн, уæддæр дæ куы фенын, уæд мæ туг базмæлы, хуыцауыстæн! (Æгъуызарты Æ. Хурхæтæны.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
АРТЫ БЫНÆЙ САУ ТУГ СКÆЛЫН — Быны сæфт фæуын … Фразеологический словарь иронского диалекта
Туг исын — см. Туг исын – перевод Туг исын – маст исыны æгъдау марды, цæфы, чыз аскъæфыны æмæ æндæр æфхæрды тыххæй. Ирон æхсæнады туг исын куыд коллективон хи хъахъхъæныны хуыз æмæ мадзал, уыдис арæх æмбæлгæ цау. Алы мыггаджы уæнгтæ дæр хъуамæ кæрæдзийæн… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ТУГ ТУГÆЙ НЫХСЫН — Лæг мардмæ лæг амарын. Кровь за кровь. Адæмы сæрвæлтау амæлын мæнæн мæ хъæбулимæ мæрдты удыбæстæ уыдзæн. Суадздзынæн дзы хæлардзинады æнусон бæлас, фæлæ мах фæстæ туг тугæй мауал ныхсут! (Хъайтыхъты А. Хъысмæт.) Адæмы фыдæх тынгæй тынгдæр кодта,… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ТУГ КАЛЫН — 1. Фыргуыст кæнын, тох кæнын. Сæвæрдта Бецийыл куыстытæй ахъаззаг уаргъ. Фæлæ цас фылдæр йæ туг акалдтаид лæппу куыстæй, уыйас фылдæр куыстытæ æвæрдта Заза лæппуйыл. Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц. 2. Мæлын. Лить кровь. Адæм æмбар, æмсæр цæмæй уой … Фразеологический словарь иронского диалекта
ТУГ ФЕСТЫН — Амæлын. Мæ мады хсыр мын туг фестæд, æз ын атæппæт мæстытæ куы ныббарон. (Джиоты Д. Æнæбасæтгæ тых.) Цæйнæфæлтау знаджы къухмæ раттон мæхи, фæлтау мын туг фестæд мæ мады хсыр (Къолайæн). (Нига, Хæлæрттæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
САУ ТУГ ХЪÆЛÆСÆЙ СКÆЛЫН — Амæлын … Фразеологический словарь иронского диалекта
МАСТ ХÆЛЫН — Æнæуынон, фыдæхдзинад тынгдæр кæнын, мæсты кæнын. Йæ маст хæлди (кусæгæн), йæ туг æнхъызти, фæлæ йæхи урæдта, ...нæ зыдта... цы гъдауæй аппæрстаид йæ уæззау къæлæт. (Ф. 1981. 1.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БАТРАДЗ — тж. БАТРАЗ Нæртон мыггаг Æхсæртæггатæй. Болатрихи Хæмыцы болат æмæ æндонриу фырт, йæ дыууæ уæны астæуæй гуырд. Йæ мад – Быценон. «Нартæн сæ тæккæ хъаруджындæр, – фыссы Нигер, – æппындæр аипп кæмæ нæ арынц Нарт, уыцы болат Батрадз. Лæгæй лæгмæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АМРАН — Даредзанты таурæгъты сæйраг архайæг Амран у ирон адæмы уарзондæр таурæгъон хъæбатыртæй иу. Нарты Батрадзимæ сæ æрæвæрæн ис фæрсæй фæрстæм. Батрадзау Амран дæр у рæстыл тохгæнæг, æгъдауджын, æнæуæлдай ми, йæхи уæлдæр не вæры, хистæртæн,… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
